Σχετίζεται η διατροφή με τη πρόληψη του Καρκίνου;
Ο Νικόλαος Κεντεποζίδης, Ογκολόγος – Παθολόγος, Διευθυντής Ογκολογικής Κλινικής 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, εξηγεί στο Υγείαonline.gr, την σχέση της διατροφής ως μέσο πρόληψης για τον καρκίνο, σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες.
Η πρόληψη στοχεύει στη μείωση της συχνότητας του καρκίνου και του θανάτου. Πολύ σημαντικό για την πρόληψη είναι το γεγονός ότι η καρκινογένεση δεν είναι ένα απομονωμένο γεγονός αλλά μία διαδικασία που διαρκεί αρκετό χρόνο. Η πρωτογενής πρόληψη περιλαμβάνει παρεμβάσεις ή τροποποιήσεις σε γενετικούς, βιολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες στο γενεσιουργό μονοπάτι της καρκινογένεσης.
Τα ποσοστά καρκίνου μαστού, παχέος εντέρου, ενδομητρίου και προστάτη είναι υψηλότερα στη Δύση απ’ότι στην Άπω Ανατολή. Μετανάστες απο αυτές τις περιοχές και απόγονοί τους αποκτούν υψηλότερο κίνδυνο καρκινογένεσης μετα την παραμονή τους στις ΗΠΑ ή την Ευρώπη για κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτές οι παρατηρήσεις είναι η βάση της πεποίθησης ότι η τροποποίηση της διατροφής μπορεί να μειώσει σημαντικά το ρίσκο καρκινογένεσης για κάποιες περιπτώσεις στις δυτικές χώρες. Η διατροφή είναι μία αρκετά πολύπλοκη έκθεση σε διάφορους τροφικούς και χημικούς παράγοντες.
Χαμηλή σε λιπαρά δίαιτα, δηλαδή μειωμένη σε κόκκινο κρέας και αυξημένη σε φρούτα και λαχανικά, μπορεί, κατά κάποιο τρόπο, να προστατεύσει μέσω των αντικαρκινικών ουσιών που βρίσκονται σ’ αυτά. Σημαντική προστασία βρέθηκε σε τροφές που περιλαμβάνουν φαινόλες και φλαβονοειδή. Παρά το ότι τα οφέλη για την πρόληψη του καρκίνου είναι θεωρητικά και όχι απολύτως αποδεδειγμένα, αυτή η δίαιτα σίγουρα μειώνει τον κίνδυνο της καρδιακής νόσου. Ωστόσο, βιταμίνες, μέταλλα ή διατροφικά συμπληρώματα σε ποσότητες μεγαλύτερες απ’αυτές που προσλαμβάνονται από μία καλή διατροφή δεν έχει αποδειχθεί ότι ωφελούν.
Παρά τα σχετικά δεδομένα, η υπόθεση της σχέσης δίαιτας με λιπαρά και καρκίνο δεν έχει απολύτως εξακριβωθεί. Έλεγχοι περιστατικών καθώς και μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες οδήγησαν σε αντικρουόμενα αποτελέσματα. Καμία προοπτική κλινική μελέτη δεν έχει καταλήξει στην δυνατότητα πρόληψης του καρκίνου μέσω της μείωσης των λιπαρών ή αύξησης των φυτικών ινών. Αρκετές μελέτες, συμπεριλαμβανομένων και τυχαιοποιημένων τέτοιων, δεν έδειξαν προστατευτική επίδραση της δίαιτας με φυτικές ίνες στη μείωση του ρίσκου καρκινογένεσης στο παχύ έντερο. Ακόμα, μία τυχαιοποιημένη μελέτη με χαμηλή σε λιπαρά δίαιτα επίσης δεν έδειξε προστατευτική επίδραση στον καρκίνο του μαστού και του παχέος εντέρου.
Απο την άλλη, μία τυχαιοποιημένη μελέτη με 2500 γυναίκες με πρώιμο καρκίνο του μαστού έδειξε ότι οι ασθενείς που τυχαιοποιημένα έλαβαν χαμηλή σε λιπαρά δίαιτα επιπρόσθετα στη στάνταρ συμπληρωματική χημειοθεραπεία είχαν σημαντικά βελτιωμένο ποσοστό επιβίωσης συγκρινόμενες με τις ασθενείς που είχαν φυσιολογική δίαιτα. Τελικά, για να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα όσον αφορά την πρόληψη του καρκίνου μέσω της διατροφικής τροποποίησης, χρειάζονται αρκετές ακόμη προοπτικές μελέτες. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ακολουθείται τέτοιου είδους διατροφή που αναφέρθηκε παραπάνω αφού γενικά είναι ωφέλιμη και προστατευτική για άλλες παθήσεις. Νικόλαος Κ. Κεντεποζίδης
